Jak rozpoznać i leczyć nadciśnienie płucne?
Nadciśnienie jest stanem chorobowym, który może nieść za sobą wiele negatywnych konsekwencji dla zdrowia i życia człowieka. Między innymi może ono występować w obrębie płuc.
Charakterystyka schorzenia
Nadciśnienie płucne jest określane jako nieprawidłowy wzrost ciśnienia w tętnicy płucnej, który towarzyszy chorobom serca, płuc lub naczyń płucnych. Stan ten rozpoznaje się w momencie, gdy średnie ciśnienie w tętnicy płucnej wynosi równo 25 mm Hg lub jest wyższe. Postacią nadciśnienia płucnego jest zakrzepowo-zatorowe nadciśnienie płucne, które powstaje w wyniku zatorowości płucnej. Można mieć z nią do czynienia, jeśli przez skrzeplinę rozgałęzienie tętnicy płucnej zostanie zamknięte.
W wyniku nadciśnienia płucnego następuje stopniowe wyłączanie zatkanych naczyń z krążenia płucnego oraz przeciążenie naczyń z uwagi na zwiększoną objętością krwi płynącą pod ciśnieniem do pozostałych, zdrowych naczyń krwionośnych w ciele człowieka. Jeśli stan ten nie jest w porę rozpoznany i leczony, prawa komora serca tłocząca krew do krążenia płucnego powiększa się, a jej ściany ulegają pogrubieniu. Prowadzi to do powstania wady serca, którego zastawka trójdzielna nie może się domknąć. Przyspiesza to rozwój całkowitej niewydolności tego narządu.
Objawy schorzenia
Pacjenci chorujący na nadciśnienie płucne przez lata mogą nie zdawać sobie sprawy ze swojego stanu. Jeśli już identyfikują objawy chorobowe, są to:
- szybkie męczenie się przy najmniejszym wysiłku fizycznym,
- ograniczenie tolerancji wysiłkowej,
- duszności,
- obrzęk kończyn dolnych,
- powiększenie wątroby,
- wodobrzusze,
- woda w jamach opłucnej i w worku osierdziowym,
- brak apetytu,
- bóle w klatce piersiowej.
W przypadku zaawansowanej postaci nadciśnienia płucnego chory może mdleć podczas wysiłku, a jego skóra może przybrać sinawe zabarwienie. Na nogach mogą pojawiać się zmiany zakrzepowe, tj. brązowe przebarwienia skóry czy owrzodzenia żylne.
Diagnoza i leczenie
Lekarz rodzinny podejrzewający nadciśnienie płucne u pacjenta zleca szereg badań i przeprowadza dogłębny wywiad. Wśród badań zlecanych w takim przypadku wymienia się:
- EKG,
- RTG klatki piersiowej,
- USG serca, tj. echokardiografia,
- gazometrię krwi tętniczej,
- tomografię komputerową,
- cewnikowanie tętnicy płucnej,
- arteriografię płucną,
- scyntygrafię perfuzyjną płuc.
Nadciśnienie płucne można leczyć na szereg różnych sposobów. Przy wczesnym wykryciu choroby możliwe jest zapobieganie rozwojowi dolegliwości poprzez unikanie wykonywania wysiłku fizycznego oraz przebywania na dużych wysokościach. Lekarz zaleci ograniczenie ilości soli w diecie.
Przy zaawansowanej formie choroby wdrażane jest leczenie farmakologiczne, przeciwkrzepliwe. Chory przyjmuje doustne leki przeciwkrzepliwe albo zastrzyki podskórne z heparyn drobnocząsteczkowych, które hamują krzepnięcie krwi. Leki te sprzyjają dalszej rekanalizacji tętnicy płucnej i zapobiegają powstawaniu nowych zakrzepów i zatorów. Zalecana jest tlenoterapia w warunkach hospitalizacji oraz leki odwadniające, kardiologiczne.
W poważnych przypadkach pacjenci mogą być skierowani do leczenia inwazyjnego. Polega to na chirurgicznym usuwaniu skrzeplin z tętnicy płucnej i jej rozgałęzień. Możliwa jest też przezskórna balonowa plastyka tętnic płucnych.