Dieta gimnazjalistów pod lupą

Teo­re­ty­cz­na wiedza gim­naz­jal­istów na tem­at zdrowego try­bu życia jest duża, gorzej z prak­tyką. Więk­szość nas­to­latków zda­je sobie sprawę, że śni­adanie jest najważniejszym posiłkiem, mimo to 1/3 z nich wychodzi
z domu bez pier­wszego śni­ada­nia. 

Wraz z finałem 7. edy­cji pro­gra­mu „Żyj smacznie i zdrowo”, wśród uczniów klas gim­naz­jal­nych I‑III przeprowad­zono anki­etę żywieniową*.  Na jej pod­staw­ie sprawd­zono, czy uczniowie pol­s­kich gim­nazjów sto­su­ją się do zasad zdrowego żywienia i jak częs­to się­ga­ją po jedze­nie typu fast food i słody­cze, co wybier­a­ją na drugie śni­adanie, a także co jest ich pod­sta­wowym źródłem wiedzy kuli­narnej.

Śni­adanie — pali­wo na cały dzień
Z uzyskanych danych wyni­ka, że 1/3 nas­to­latków wychodzi z domu bez pier­wszego śni­ada­nia. Na szczęś­cie więk­szość anki­etowanych zda­je sobie sprawę, że jest ono gwarancją udanego dnia i przy­wiązu­ją do niego należytą wagę. Ci, którzy świadomie rezygnu­ją ze śni­ada­nia, deklaru­ją brak apety­tu o poranku, brak cza­su lub kłopo­ty z ukła­dem pokar­mowym. Uczniowie na pier­wszy posiłek najczęś­ciej wybier­a­ją kanap­ki, ponieważ szy­bko się je przy­go­towu­je i zapew­ni­a­ją na dłu­go uczu­cie sytoś­ci.

Co niepoko­jące, z badań wyni­ka, że tylko 60 % uczniów wkła­da do ple­ca­ka drugie śni­adanie – jest to o 10 % mniej niż w grupie badanej w ubiegłym roku. A prze­cież jest ono ważną przekąską między pier­wszym posiłkiem a obi­a­dem, zwłaszcza, że pier­wsza połowa dnia upły­wa uczniom na wysiłku umysłowym. 15% wybiera słod­ką przekąskę typu drożdżówka czy baton. W uczniowskiej śni­adaniów­ce moż­na znaleźć: pieczy­wo (35%), owoce (26%), jogurt (9%), warzy­wa (9%) czy sok owocowy (6%). Blisko 40% prze­badanych uczniów deklaru­je, że zja­da min­i­mum 3 posił­ki dzi­en­nie, a praw­ie 50 %, że 4 lub więcej.

Niesłab­ną­cy pociąg do „szy­bkiego jedzenia”
Aż 97% z anki­etowanych deklaru­je, że spoży­wa przy­na­jm­niej jed­ną por­cję tych pro­duk­tów dzi­en­nie z piramidy żywienia. Choć jest to wynik lep­szy o 2% niż w roku ubiegłym, to do ideału wciąż daleko. Dla zachowa­nia dobrego zdrowia zale­cane jest spoży­wanie pię­ciu por­cji warzyw i owoców. Jed­nocześnie wśród młodzieży nie słab­nie pociąg do słody­czy, czy jedzenia typu fast food, po które 12% uczniów się­ga częś­ciej niż raz w tygod­niu. 30% spoży­wa „szy­bkie jedze­nie” raz w tygod­niu, a 50% wybiera je rzadziej niż dwa razy w miesiącu lub wcale (6%).

Trady­c­ja vs. nowe tech­nolo­gie
Ciekawym zjawiskiem jest jed­nak sto­sunek młodych ludzi do trady­cji, czy to w sferze kuli­narnej, czy też infor­ma­cyjnej. Mimo, że praw­ie 40% młodzieży deklaru­je korzys­tanie z Inter­ne­tu w poszuki­wa­niu inspiracji kuli­narnych — także na stron­ie pro­gra­mu „Żyj smacznie i zdrowo” — to równie częs­to pod­pa­tru­ją w kuch­ni swoich rodz­iców (36%). Mimo, że niezwyk­le modne obec­nie blo­gi kuli­narne obfi­tu­ją w inspiru­jące przepisy na ciekawe, szy­bkie i zdrowe potrawy, to zwycięża siła trady­cji i obi­adów domowych przy rodzin­nym stole.

Uczniowie pytani o danie, które przy­go­towal­i­by dla swoich najbliższych, najczęś­ciej wymieniali kot­let sch­abowy z ziem­ni­aka­mi i surówką, kur­czak w różnych wyda­ni­ach, piero­gi, naleśni­ki czy makaron. Jed­nocześnie zachę­ca­ją rodz­iców do zmi­an nawyków, głównie w kwestii więk­szego spoży­cia warzyw i owoców i mniejszego spoży­cia tłustego mięsa.

Czym sko­rup­ka za mło­du
Głównym celem pro­gra­mu eduka­cyjnego „Żyj smacznie i zdrowo” jest pokazanie młodzieży, że praw­idłowe odży­wian­ie jest proste i fajne, a zdrowe potrawy mogą być również smaczne. Więk­szość gim­naz­jal­istów uczest­niczą­cych w zaję­ci­ach poświę­conych tej tem­atyce postanow­iła zmienić swo­je nawy­ki żywieniowe. Pon­ad 17% osób zde­cy­dowało się jeść mniej słod­kich przekąsek, 20% zadeklarowało, że będzie spoży­wać więcej warzyw i owoców, 11 % postanow­iło ograniczyć picie słod­kich napo­jów, a pon­ad 17% zamierza reg­u­larnie pić min­i­mum 1,5l wody.

Z badań wyni­ka, że 39 % uczniów pije dzi­en­nie mniej niż 4 szk­lan­ki wody. Z czego rzadziej o odpowied­niej iloś­ci wody pamię­ta­ją dziew­czę­ta. Nieste­ty pon­ad połowa nas­to­latków (52%) wyp­i­ja za dużo soków owocowych, a jeszcze więcej, bo 57% za dużo napo­jów słod­zonych. Słod­zone napo­je szczegól­nie upodobali siebie chłop­cy, ich nad­mi­ar spoży­wa aż 66% badanych.

Anki­eta została przeprowad­zona w 5 zwycięs­kich szkołach gim­naz­jal­nych w czer­w­cu 2017 roku, w bada­niu  udzi­ał wzięło 56 chłopców i 89 dziew­cząt.

„Żyj smacznie i zdrowo”, to pro­gram eduka­cyjny mar­ki WINIARY, prowad­zony w pol­s­kich gim­naz­jach. Mis­ją pro­gra­mu „Żyj smacznie i zdrowo” jest przekazanie gim­naz­jal­is­tom wiedzy z zakre­su praw­idłowego i zdrowego odży­wia­nia oraz zachęce­nie ich do wspól­nego spoży­wa­nia posiłków i pode­j­mowa­nia pier­wszych samodziel­nych prób gotowa­nia. W ramach pro­jek­tu pro­mu­je się wśród młodzieży postawę proeko­log­iczną, a także ideę niemarnowa­nia żywnoś­ci. Do tej pory, w sześ­ciu edy­c­jach „Żyj smacznie i zdrowo” wzięło udzi­ał blisko 80% szkół gim­naz­jal­nych z całej Pol­s­ki.